Clair Obscur: Expedition 33 wordt beschouwd als een van de beste games van 2025 en is meerdere keren uitgeroepen tot Game of the Year. De ontwikkelaars moeten nu echter twee prijzen teruggeven, omdat ze hebben toegegeven dat ze AI hebben gebruikt.
Als een game de prijs voor Game van het Jaar (Engels: Game of the Year) wint, dan is het in de meeste gevallen een echt goede game. De titels die jaar na jaar met dergelijke prijzen worden bekroond, krijgen de award omdat ze het medium videogames dat jaar vooruit hebben geholpen en veel mensen wereldwijd hebben weten te enthousiasmeren.
Dat geldt ook voor Clair Obscur: Expedition 33 van de Franse studio Sandfall Interactive. Het dark fantasy-rollenspel wordt beschouwd als een van de meest opvallende games van 2025 en won dit jaar de prestigieuze GotY-Award tijdens de Game Awards.
Maar het succes wordt nu overschaduwd door een incident bij een andere prijsuitreiking: de organisatoren van de Indie Game Awards hebben het veelgeprezen rollenspel achteraf twee prijzen ontnomen: de prijs voor “Game of the Year” en de prijs voor het beste “Debut Game”.
De reden hiervoor is een overtreding van de strenge regels van de Awards met betrekking tot kunstmatige intelligentie.
“Nultolerantie” voor AI-content
De Indie Game Awards hanteren strikte richtlijnen voor het gebruik van generatieve AI: voor een nominatie mag er tijdens de ontwikkeling en in het uiteindelijke spel geen kunstmatige intelligentie worden gebruikt. Volgens een verklaring van de organisatoren had Sandfall Interactive dit bij de inzending van het spel voor de Indie Awards ook expliciet toegezegd.
Achteraf bleek echter dat dit niet helemaal waar was. De studio heeft inmiddels toegegeven dat er tijdens de productie AI-tools zijn gebruikt, zij het in zeer beperkte mate. Concreet ging het om plaatshoudertexturen, bijvoorbeeld voor een reclamepaal met fantasietaal in het startgebied.
François Meurisse, producent bij Sandfall Interactive, verklaarde in de zomer al tegenover het Spaanse dagblad El País dat tijdens de ontwikkeling enkele tijdelijke afbeeldingen en assets van de Unreal Engine Marketplace werden gebruikt, maar altijd met de bedoeling deze voor de release te vervangen door handgemaakte afbeeldingen en objecten.
Een klein aantal texturen zou per ongeluk in het spel zijn achtergebleven, omdat ze tijdens het kwaliteitsborgingsproces over het hoofd zijn gezien. Al vijf dagen na de release zouden de betreffende elementen echter via een patch zijn vervangen door de juiste assets.
Diskwalificatie ondanks patch
Voor de jury van de Indie Game Awards is dat echter geen excuus. Omdat het gebruik van AI pas op de dag van de awardshow openbaar werd gemaakt, zag het comité zich genoodzaakt om Clair Obscur achteraf te diskwalificeren. Dat de inhoud inmiddels is verwijderd en dat Expedition 33 eigenlijk een prachtig spel
is, verandert niets aan de overtreding van de regels.
De prijzen gaan nu naar de nummers twee:
- Game of the Year: Gaat nu naar de genremix Blue Prince.
- Debut Game: Gaat naar de survival-horrorgame Sorry We’re Closed.
Een controversieel onderwerp in de hele sector
Het incident gooit nieuwe olie op het vuur van het toch al verhitte AI-debat in de gamesector. Onlangs zorgde Swen Vincke, hoofd van Baldur’s Gate 3-studio Larian, voor een shitstorm tegen hem en zijn team. Hij bevestigde namelijk dat zijn team voor komende projecten (zoals de volgende Divinity) zeker gebruik zal maken van AI-tools om werkprocessen te ondersteunen – zij het alleen voor het bedenken van ideeën en niet om menselijke arbeidskrachten en creativiteit te vervangen.
Terwijl vooral veel grotere uitgevers het gebruik van AI zien als een pragmatische en onvermijdelijke stap in de toekomst, stellen de Indie Game Awards met de diskwalificatie van Clair Obscur een voorbeeld: in de indie-scene blijft menselijk handwerk voor velen een ononderhandelbaar kwaliteitskenmerk.
